Οι χαρταετοί

Σήμερα Καθαρή Δευτέρα πραγματοποιείται το έθιμο του χαρταετού. Συνήθως πλέον αγοράζονται και δεν είναι κατασκευασμένοι από τα χέρια αυτών που τους πετούν. 

Τι γινόταν όμως παλιά; 

Η κατασκευή των χαρταετών ήταν ιεροτελεστία, ήταν μεράκι! Απαιτούνταν καλάμια που τα έσχιζες στη μέση για να είναι ελαφρύς ο αετός, ειδικά λεπτά χαρτιά, κόλλα, ουρά και ζύγια από χρωματιστά χαρτιά ή εφημερίδες. Το μυστικό για το καλό πέταγμα ήταν κάποια κομμάτια ύφασμα στο τέλος της ουράς. Και το κυριότερο το να κατασκευάσεις έναν αετό σήμαινε πως αγαπούσες πολύ αυτό που έκανες. "Τους στόλιζα, τους κεντούσα από τη μια άκρη τους στην άλλη" λέξεις παλιού κατασκευαστή. 

Και όμως αυτό το έθιμο, παιχνίδι στα χρόνια των παλιών δε γίνονταν μόνο την Καθαρή Δευτέρα. Ήταν παιχνίδι για όλες τις εποχές. Παιχνίδι που μόνο του σύμμαχο είχε τον άνεμο. Παιχνίδι που άρχισε να χάνεται όταν ήρθε στο χωριό ο ηλεκτρισμός. Τα ηλεκτροφόρα σύρματα έγιναν ο μεγάλος εχθρός του χαρταετού. Έπρεπε και πρέπει να βγεις έξω στα χωράφια για να τον πετάξεις... 

Και αν δεν τον έχεις φτιάξει μόνος σου, όπως γίνεται συνήθως σήμερα, έχεις άραγε την ίδια αγωνία για το αν πετάξει ή όχι;

Η λίμνη Κερκινίτιδα και η ... Κάτω Καμήλα

Σύμφωνα με πληροφορίες, όπως αυτές παρουσιάζονται στον ιστότοπο Amfipoli News και στο άρθρο "Η (αποξηραμένη) ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΑΧΙΝΟΥ ΣΕΡΡΩΝ (ΚΕΡΚΙΝΙΤΙΔΑ), η συγκεκριμένη λίμνη έφθανε παλιά μέχρι το χωριό Κάτω Καμήλα. 

Στα μέσα του 15ου αιώνα η "λίμνη των Σερρών" (δηλαδή η λίμνη Αχινού) ήταν κατά το πλείστον φέουδο της Μάρως, της χριστιανής Ελληνοσερβίδας μητριάς του Μωάμεθ του Πορθητή, της Δέσποινας Χατούν, όπως την αποκαλούσε ο ίδιος ο Μωάμεθ, που τιμητικά την είχε εγκαταστήσει στην Έζιοβα, τη σημερινή Δάφνη Σερρών, όπου και ο ομώνυμος "Πύργος". Προφανώς κατά τα χρόνια εκείνα η λίμνη καταλάμβανε έκταση μεγαλύτερη και από αυτής που εμφανίζεται στον Αυστριακό χάρτη του 19ου αιώνα, οπότε κάλυπτε ολόκληρη την νοτιοανατολική πεδιάδα των Σερρών (περίπου 250.000 στρ.), από την Αμφίπολη έως το χωριό Κάτω Καμήλα, όπου οι εκβολές του Στρυμόνα.

Περισσότερες πληροφορίες στο άρθρο που προαναφέρεται εδώ.

Πηγή: http://amfipolinews.blogspot.gr

Τα γλέντια του χωριού

Οι ημέρες της Αποκριάς συνήθως φέρνουν στο μυαλό μας γλέντια που στήνονταν εκείνες τις ημέρες. Τα γλέντια ήταν αυθόρμητα αρκεί να υπήρχαν μουσικοί να παίξουν. Τα μουσικά όργανα που κυριαρχούσαν ήταν το νταούλι, ο ζουρνάς ή η γκάιντα. Και αν δεν υπήρχε νταούλι ή ζουρνάς σίγουρα υπήρχε κάποιος γκαϊτατζής, κάτοικος του χωριού. Ας θυμηθούμε λοιπόν κάποια παλιά, αλλά οικεία ακούσματα. 

Πατήστε επάνω στο κείμενο: Ενήλικες Νταούλια και ζουρνάδες 
(από το ΣύλλογοΤερπνιωτών Θεσσαλονίκης)



Γκάιντα

Οι Αποκριές...

Καθώς διανύουμε τη δεύτερη εβδομάδα της Αποκριάς ας θυμηθούμε κάποια από τα έθιμα του χωριού τις ημέρες αυτές.

Τα παλιότερα χρόνια τις ημέρες των τριών εβδομάδων της Αποκριάς, ή μάλλον τις νύχτες της περιόδου αυτής, άκουγες ήχους από φωνές ανθρώπων, των "καρναβαλιών", που γύριζαν στους δρόμους.  Ακουγόταν ο ήχος "Α" διακεκομμένος, καθώς τα καρναβάλια χτυπούσαν με την παλάμη το στόμα τους. Ήταν ένας ήχος συνθηματικός και ειδοποιούσε "φθάνουμε, ερχόμαστε, ανοίξτε μας!".

Παρέες, παρέες τα καρναβάλια γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι, χωρίς στολίδια, χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία. Μια παλιά ρόμπα, μια μαντίλα, ένα ζευγάρι γάντια, κανένα ζευγάρι μπότες, ένα παλιό καλσόν στο πρόσωπο, μια κουβέρτα ή ένα σεντόνι μπορούσαν να γίνουν ένα από τα πολύτιμα αξεσουάρ, που έφταναν για να μεταμορφωθεί κάποιος σε καρναβάλι.

Στη συνέχεια με κέφι και έντονη διάθεση για πειράγματα τόσο τα καρναβάλια όσο και οι οικοδεσπότες που τα δέχονταν στο σπίτι περνούσαν πολύ όμορφα. Άλλοι άλλαζαν τη φωνή τους, άλλοι έμεναν βουβοί, άλλοι επιδείκνυαν τα "πλουμιστά" στολίδια τους. Στο τέλος έφθανε η ώρα της αποκάλυψης, αν δεν είχαν καταφέρει οι οικοδεσπότες να τους γνωρίσουν.

Η μικρή επίσκεψη τέλειωνε με ένα μικρό κέρασμα. Και η παρέα ξεκινούσε για άλλα σπίτια, για άλλους γνωστούς ή συγγενείς που περίμεναν.

Και φανταστείτε τι γινόταν όταν συναντιόνταν πολλές παρέες καρναβαλιών στο δρόμο... 

Οι κούνιες του Αγίου Γεωργίου

Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του '60 οι κούνιες στην Κάτω Καμήλα Σερρών αποτελούσαν ένα έθιμο με το οποίο οι άνθρωποι υποδέχονταν την άνοιξη και γιόρταζαν τον ερχομό του καλού ανοιξιάτικου καιρού. 

Η παραμονή του Αγίου Γεωργίου ήταν η πρώτη ημέρα της άνοιξης, που κατασκευάζονταν οι κούνιες. Για χρονικό διάστημα 3-4 ημερών, όσο διαρκούσε και το πανηγύρι για τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, οι κάτοικοι του χωριού κατασκεύαζαν τις κούνιες σε σημεία του χωριού που είχε μεγάλη ανοιχτωσιά (γνωστή και ως πουλιάνα), στα οποία είχε απαραίτητα ένα μεγάλο και σταθερό δέντρο. 

Οι νέοι και νέες του χωριού μαζεύονταν γύρω από την κούνια. Άλλες κοπέλες κουνιούνταν στην κούνια, άλλες κοπέλες τραγουδούσαν (τρεις-τρεις) και άλλοι χόρευαν. 

Στη διάρκεια που κάποια κοπέλα κουνιόταν, κάποιες άλλες κρατώντας τσουκνίδες στα χέρια τους προσπαθούσαν να τη χτυπήσουν στα πόδια λέγοντας "πες μας ποιον αγαπάς". Αν η κοπέλα στην κούνια δεν μαρτυρούσε το μυστικό της, τότε όσοι από κάτω είχαν αναλάβει να την κουνάνε, την πήγαιναν ακόμη ψηλότερα. Συνήθως το μυστικό δεν αποκαλύπτονταν. 

Το έθιμο ήταν μια αφορμή για να βρεθούν όλοι μαζί και να διασκεδάσουν. 

Πηγές:
Προφορικές μαρτυρίες των οικείων μου